Android (2009)
Voor de kinderbrug in AmsterdamTo hell!
ontwerp flyer: Roel van Timmeren
Duur: ± 12 minuten
Looptijd: 27 juni 2009 t/m 30 oktober 2009
Gemaakt voor: de Kinkerbrug in Amsterdam
In opdracht van: ILAP (Indoor Land Art Program) / Roel van Timmeren
Samen met: Rozalie Hirs, Huba de Graaff en Gerda Geertens
audio sample
Een ophaalbrug als zingende robot
"Amsterdam – Gemiddeld twintig keer per dag staan zo’n negentig fietsers en voetgangers voor een openstaande brug in de Kinkerstraat in Amsterdam te wachten. Vanaf zaterdag 27 juni tot en met oktober 2009 trakteert kunstenaar Roel van Timmeren hen dagelijks op een gratis concert. Hij verandert de Kinkerbrug in een bewegende geluidsculptuur: ‘Android’. Vier componisten werden uitgenodigd om een stuk te schrijven dat moest versmelten met de beweging van de brug.
Vanaf het moment dat de brug wordt geopend voor het scheepvaartverkeer totdat hij weer is gesloten, klinkt er geluid dat de componisten Gerda Geertens, Huba de Graaff, Rozalie Hirs en Mayke Nas speciaal voor deze gelegenheid maakten. Een van de aanleidingen die Van Timmeren aan de componisten meegaf voor het te componeren geluid is de oorsprong van de robot: een machine die in de 13e eeuw werd ontwikkeld door Albertus Magnus (Albert de Groot 1193-1280). Albertus Magnus was de eerste die een ‘automaton’ maakte: een sprekende machine in de vorm van een mens: de ‘Androïd’. Van Timmeren heeft aan de componisten opdracht gegeven om deze geschiedenis in het achterhoofd te houden bij het schrijven van hun muziekstukken.
Onder de brug worden waterdichte speakers gemonteerd die verbonden zijn met een installatie in het brugwachtershuisje. Doordat de brug en het rioolstelsel als klankkast worden gebruikt, ontstaat een surround-system dat eveneens wordt ingezet als element van de compositie. De combinatie van het beeld van de bewegende brug en de gecomponeerde geluiden moeten elkaar versterken zodat een poëtisch beeld ontstaat van de open mond van een gigantische zingende robot. Componist Gerda Geertens zag de opdracht als een uitdaging: ‘Het leek mij een geweldige kans om muziek die al gauw als ‘moeilijk’ wordt ervaren toegankelijker te maken door het in een alledaagse omgeving zomaar te laten verschijnen.’
Van Timmeren gebruikt de brug in de Kinkerstraat voor zijn geluidsculptuur omdat deze, samen met negen andere ophaalbruggen, gemiddeld 20 tot 25 keer per dag opengaat om zand te verschepen voor de nieuwbouw in de Haarlemmermeerpolder vanuit IJmuiden. Door dit gratis concert moet irritatie vanwege nodeloos tijdverlies plaatsmaken voor een verrassende versmelting van beeld en geluid. De vier verschillende composities worden dagelijks ‘at random’ afgespeeld."
(Roel van Timmeren)